Karaciğer yağlanması nedir ve neden olur?
Karaciğer yağlanması (hepatosteatoz) karaciğer hücrelerinde aşırı yağ birikmesidir. Toplumun en az yüzde yirmisini etkileyen ve son yıllarda gittikçe artan bir karaciğer hastalığı nedenidir. En önemli nedeni yoğun alkol kullanımıdır. Alkol kullanımı olmayan kişilerde görülen karaciğer yağlanmasi ise nonalkolik yağlı karaciğer hastalığı olarak isimlendirilir ve kilo fazlalığı (özellikle karın bölgesinde belirgin olan olan yağlanma) şeker hastalığı ve kan yağlarında yükseklik etkili risk faktörleridir. Erken dönemde hafif derecede olan ve zararsız görülen yağlanma yıllar içerisinde olumsuz faktörler düzeltilmezse ilerler, karaciğerde yağlanmaya bağlı kronik iltihap (steatohepatit) ve bu zeminde karaciğer hücrelerinde ciddi hasar ve bağ dokusu artışı (fibrozis) ile siroz ve buna bağlı karaciğer yetersizliği ortaya çıkabilir.
Belirtileri nelerdir? Yaş fark etmeksizin karın bölgesi yağlanması karaciğer yağlanmasına işaret eder mi?
Başlangıçta hiçbir belirti olmayabileceği gibi bazı hastalarda karın sağ üst kadranda dolgunluk huzursuzluk hissi bulunabilir. Zaman içinde karaciğer hasarının ilerlemesine bağlı karaciğer yetersizliği bulguları gelişebilir. Kan testlerinde karaciğer enzimlerinde ve fonksiyon testlerinde bozulma tespit edilir. Karın bölgesinde yağlanma (santral obezite) iç organ yağlanması ile direkt ilişkili olduğundan kalça bölgesinde yağlanmaya göre daha fazla risk oluşturur.
Nasıl korunulur?
Tüm besin gruplarını dengeli olarak içeren sağlıklı beslenme, aşırı kalori alımı ve hareketsiz yaşamdan kaçınma, düzenli egzersiz ile kilo kontrolü korunmada temel faktörlerdir.
Oluştuğunda nasıl tedavi edilir?
İspat edilmiş tek tedavi yöntemi uygun diyet ve egzersizdir. Fazla kiloların verdirilmesi , karbonhidrat ve özellikle hayvansal yağ tüketiminin azaltılması esastır. Diyabet ve kolesterol yüksekliğinde uygun medikal tedavilerin diyet ve egzersize eklenmesi gerekebilir. Doktor önerisi ile verilen insülin direncini kırmaya yönelik tedaviler, vitamin, mineral ve antioksidan tedaviler yardımcı olarak kullanılabilir.